काठमाडौं — नेपालको राष्ट्रिय झण्डा, जुन गौरव र एकताको प्रतीक हो, पछिल्लो समय राजनीति र प्रदर्शनमा प्रयोग हुँदै जाँदा विवादको केन्द्रमा पुगेको छ। यसले झण्डाको प्रयोगबारे स्पष्ट नियम नहुनुका कारण चिन्ता बढाएको छ।
सन् २०१२ मा जारी ‘राष्ट्रिय झण्डा प्रयोग कार्यविधि’ अनुसार, झण्डा केवल फहराउने प्रयोजनका लागि हो, र यसको गरिमा उच्च राखिनुपर्नेछ भनिएको छ। तर पछिल्लो समय विभिन्न राजनीतिक आन्दोलन, विशेष गरी हिन्दु राजतन्त्र पुनःस्थापनाको मागसहित भएको चैत १६ गतेको प्रदर्शनमा झण्डालाई शरीरमा बेरेर प्रयोग गरिएको देखिएको छ।
उक्त प्रदर्शन हिंसात्मक बन्दै गएपछि आगजनी र तोडफोड पनि भयो, जसमा दुईजनाको मृत्यु र केही घाइते भएका थिए। यस घटनाले राष्ट्रिय झण्डाको प्रयोगबारेको संवेदनशीलता थप सतहमा ल्याएको छ।
पूर्व कानुनमन्त्री नीलाम्बर आचार्यले भने, “राजनीतिक दलले आफ्नो पार्टीको झण्डा प्रयोग गर्नु उपयुक्त हुन्छ। राष्ट्रिय झण्डालाई आन्दोलनको माध्यम बनाउनु हुँदैन।” अर्कोतर्फ वरिष्ठ अधिवक्ता पूर्णमान शाक्यले भने, “राष्ट्रिय झण्डा त सबै नागरिकको हो, त्यसैले सबैले प्रयोग गर्न पाउने अधिकार हुनु पर्छ।”
गृह मन्त्रालयले पनि हालै झण्डाको प्रयोग सम्बन्धी विषयलाई गम्भीरतापूर्वक लिएको जनाउँदै, यसको दुरुपयोग रोक्न आवश्यक कदम चाल्ने बताएको छ।
वर्तमान लोकतान्त्रिक अभ्यासमा, झण्डाको प्रयोगसम्बन्धी स्पष्टता आवश्यक देखिएको छ, जसले राष्ट्रिय गौरव कायम राख्नुका साथै नागरिकको अभिव्यक्तिको स्वतन्त्रतालाई पनि सम्मान गर्छ।
Leave a Reply