२ वर्षअघि फिर्ता भनिए पनि भारतमा अझै ६२ अर्ब बराबरको २ हजारको नोट चलनमै म्युज खबर

भारतको केन्द्रीय बैंक रिजर्भ बैंक अफ इन्डिया (RBI) ले २ हजार भारु दरका नोटहरू फिर्ता गर्ने घोषणा गरेको दुई वर्ष बितिसक्दा पनि ६२ अर्ब ६६ करोड भारु बराबरको नोट अझै चलनमा रहेको पुष्टि भएको छ।

२०२३ मा घोषणा, तर बजारमा अझै नोटहरू

२०२३ को मे १९ मा RBI ले औपचारिक रूपमा २००० भारुको नोट बजारबाट हटाउने निर्णय गरेको थियो।
त्यसबेला कुल ३५ खर्ब ६० अर्ब भारुको नोट चलनमा थिए, जसको ९८.24% रकम बैंक प्रणालीमा फिर्ता भइसकेको छ।

तर RBI ले हालै सार्वजनिक गरेको २०२५ अप्रिल ३० सम्मको तथ्याङ्क अनुसार अझै ६२ अर्ब ६६ करोड भारु बराबरको २ हजारको नोट प्रचलनमै रहेको छ।

नोट अवैध होइन, तर नयाँ छापिँदैन

RBI का अनुसार:

“२००० को नोट वैध टेन्डर (Legal Tender) नै हो, तर नयाँ छाप्ने प्रक्रिया बन्द गरिएको छ।”

साट्ने सुविधा कहाँ छ?

• २०२३ अक्टोबर ७ सम्म सबै बैंकहरूबाट साट्ने सुविधा थियो।
• अहिले भने RBI का १९ वटा जारी कार्यालयहरूमा मात्र साट्न सकिने व्यवस्था छ।

❓ यति धेरै नोट अझै बजारमा कसरी?

• धेरैजसो नोटहरू ग्रामीण बजार, नियमित बैंकिङ पहुँच नपुगेका क्षेत्र, वा अनौपचारिक कारोबार प्रणालीमा बाँकी छन्।
• कतिपय नगद कारोबार गर्ने व्यवसाय, सँगै संकलनकर्ताहरू (collectors) ले पनि नोट राखिरहेका छन्।

---

📌 निष्कर्ष:

प्रचलनबाट हटाइए पनि वैध टेन्डर रहेकोले, भारतमा अझै २ हजारको नोट कारोबारमा देखिनु सामान्य हो।
RBI ले भने साट्ने समय सकिएको भए पनि नोट चलाउन पाइने स्पष्ट पारेको छ — तर नयाँ उत्पादन अब हुँदैन।