कञ्चनपुर — पढ्ने उमेर सकिएको ठान्नेहरूका लागि डल्लीदेवी चौधरी एउटा जीवित प्रमाण बनेकी छिन्। लालझाडी गाउँपालिका–४ पर्सियाकी ५२ वर्षीया डल्लीदेवी अहिले गाउँकै स्वतन्त्र माध्यमिक विद्यालयको कक्षा १ मा नियमित पढ्दैछिन्। अझ विशेष कुरा के भने, उनी त्यही वडाको निर्वाचित सदस्य पनि हुन्।
डल्लीदेवीको जीवनभरको सपना थियो — अक्षर चिन्नु। तर, जमिनदारको घरमा कमैयाकी छोरीको हैसियतले त्यो सपना सानैमा चुँडियो। “बुबालाई भनें, तर उहाँलाई छोरी पढाउनु भन्ने कुरा मनै परेको रहेनछ,” उनी भन्छिन्। १३ वर्षमै विवाह भयो, त्यसपछि त दिनरात चुलोचौका, खेतबारी र बच्चा हुर्काउने चक्रमा बित्यो।
तर सपना अझै बाँकी रहेछ। डल्लीदेवी भन्छिन्, “वडासदस्य भएर जनप्रतिनिधिहरूसँग बसेर काम गर्दा सबैले दस्तखत गर्छन्, मचाहिँ औंठा छाप लगाउँछु। त्यो देख्दा मन कुन्ठित हुन्थ्यो।” यही आत्मग्लानीले उनलाई फेरि किताबतिर फर्कायो।
विद्यालय व्यवस्थापन समितिका सदस्य पनि रहेकी डल्लीदेवीले अन्ततः हिम्मत गरे — स्कुल भर्ना भइन्। अहिले किताब बोकेर कहिले कक्षा पुग्छिन्, कहिले नातिनीहरूसँग घरमै अभ्यास गर्छिन्। “बाह्राखरी र दुना सिक्दै छु, हिसाबकिताब पनि बुझ्न थालेकी छु,” उनी गर्वसाथ सुनाउँछिन्।
विद्यालयका प्रधानाध्यापक जगन्नाथ भट्ट भन्छन्, “डल्लीदेवीको इच्छाशक्ति प्रशंसनीय छ। हामीले उहाँलाई किताब दिइसकेका छौं, कक्षा शिक्षकहरूलाई विशेष ध्यान दिन भनेका छौं।”
उनको अध्ययनमा गाउँलेहरू, शिक्षकहरू, गाउँपालिकाका जनप्रतिनिधिहरूले पनि साथ दिएका छन्। अझ रमाइलो त के भने, अहिले नै आउँदो स्थानीय तहको चुनावमा वडाध्यक्ष बन्न दबाब आइरहेको छ। “जनताको आवाज उठाउन सक्छु,” डल्लीदेवी भन्छिन्, “अब पढ्न लेख्न पनि जान्नै पर्छ, त्यो पूरा गरेरै छाड्छु।”
डल्लीदेवी चौधरीको संघर्ष एउटा महिलाको कथा मात्रै होइन, यो हरायो जस्तो लागेका सपना फेरि कसरी पुनर्जीवित हुन्छन् भन्ने उदाहरण हो। अक्षरमा ढिलो भए पनि, जीवनमा कहिल्यै ढिलो हुँदैन भन्ने यथार्थ हो।
4o
Leave a Reply